In 2026 wint de CFO met uitvoering, niet met strategie

In 2026 is het niet langer genoeg om de cijfers kloppend te hebben. Het echte risico voor CFO’s zit in trager cash-inzicht, een groeiend en versnipperd leverancierslandschap en systemen die er op papier goed uitzien, maar falen bij audits, schaalvergroting of internationale complexiteit.

De rol van CFO is ooit ingericht voor een tijd waarin nauwkeurigheid de grootste uitdaging was. Vandaag kun je echter volledig correct zijn en toch terrein verliezen. Kosten sluipen binnen via gefragmenteerde tools. Veelbelovende initiatieven lopen vast zodra basiscontroles ter discussie komen te staan. En operationele problemen worden sneller klantproblemen dan finance kan bijbenen.

Hier loopt een groot deel van het verhaal rond “autonomous finance” vast. De richting klopt, maar het overschat hoe snel de meeste finance teams dit veilig kunnen uitvoeren. Het probleem zit niet in wat technisch mogelijk is. Het probleem zit in controle.

Daarom delen we tien voorspellingen voor 2026 waar we écht op durven inzetten. Ze zijn minder spectaculair dan zelfsturende finance, maar veel waarschijnlijker om je agenda en prioriteiten te bepalen.

1) De lat voor rendement op investeringen gaat omhoog. “Strategisch” is geen blanco cheque meer

“Laat me de opbrengst zien” wordt de standaard bij middelgrote en grote organisaties. CFO’s zijn nu al strenger op capex, discretionaire uitgaven en het aannemen van nieuw personeel.

Die houding zet door in 2026. Als de waarde niet binnen enkele kwartalen aantoonbaar is, worden projecten ingekort, uitgesteld of stopgezet. Reken op extra aandacht voor AI- en leveranciersuitgaven, waar kosten zich gedragen als meters en afhankelijkheden zich opstapelen naarmate het gebruik groeit.

2) Liquiditeit wordt een concurrentievoordeel, geen treasury-functie

Meer CFO’s zullen over cash-inzicht praten zoals productteams over uptime praten. Maar de verborgen kosten zitten niet alleen in hogere rentes. Ze zitten in beslissingen die te laat worden genomen.

Hoe langer het duurt om een volledig en actueel beeld te krijgen van cash over entiteiten, valuta en verplichtingen heen, hoe groter de kans op overbufferen, te veel lenen of het missen van het juiste moment om te handelen. CFO’s in het VK bewegen nu al richting een defensieve houding en schuldafbouw. In 2026 wordt dat dagelijkse discipline.

3) Kostenbesparing maakt plaats voor herallocatie van kosten, en CFO’s worden afgerekend op waar het geld naartoe gaat

Besturen vertrouwen botte kostenbesparingen steeds minder. In 2026 wordt een gerichte aanpak verwacht. Overtollig werk dat geen onderscheidend vermogen heeft wordt verwijderd, waarna CFO’s duidelijk moeten laten zien waar de besparingen naartoe zijn gegaan, bijvoorbeeld naar marges, risicoreductie of een kortere time-to-cash.

4) Leveranciersuitgaven worden een balansgesprek, geen inkoopworkflow

In 2026 worden leveranciersvoorwaarden behandeld als financiële instrumenten.

Dat komt doordat de moderne kostenbasis bestaat uit abonnementen, usage-based pricing en uitbestede capaciteit. Die kosten kunnen sneller stijgen dan de omzet en brengen ingebouwde risico’s met zich mee, zoals datatoegang, lock-in, operationele afhankelijkheid en auditrisico’s.

CFO’s zullen sturen op contracten die flexibiliteit behouden, met exitclausules, usage-limieten, harde datagrenzen en kortere verlengingen. Ook wordt er harder opgetreden tegen dubbele tools die “maar een beetje kosten”. Juist die tools stapelen zich op.

5) AI-budgetten worden getoetst aan unit economics. “AI FinOps” verschuift van tech naar finance

In 2026 wordt de AI-rekening voelbaar om drie redenen: breder gebruik, meer leveranciers en meer dataverkeer.

Het CFO playbook blijft herkenbaar. Meet het, wijs het toe, richt governance in en koppel uitgaven aan concrete uitkomsten per workflow. Als een initiatief een simpele unit economics-check niet doorstaat, verdwijnt het, ongeacht de hype.

6) “Autonomous finance” blijft beperkt. Gecontroleerde delegatie schaalt

Autonomous finance suggereert systemen die zelfstandig beslissingen nemen en end-to-end uitvoeren. Dat zal gebeuren in afgebakende situaties, onder strikte voorwaarden en vooral in domeinen met lage risico’s.

Wat wél schaalbaar blijkt, is gecontroleerde delegatie. Software neemt meer werk over, maar binnen duidelijke grenzen. Denk aan vastgestelde drempels, goedgekeurde tegenpartijen, gelogde redeneringen en automatische escalatie wanneer het vertrouwen afneemt of het risico toeneemt.

Zodra een systeem het grootboek of betalingsrails kan raken, is toezicht door mensen noodzakelijk. Dat betekent kunnen uitleggen wat er is gebeurd, snel kunnen ingrijpen en het systeem kunnen stoppen wanneer omstandigheden veranderen.

7) De control layer wordt belangrijker dan het model

CFO’s stoppen met vragen wat een agent kan doen en beginnen met vragen wat zij kunnen aantonen.

De finance-grade AI stack wordt bepaald door ogenschijnlijk saaie vragen: wie gebruikte het, op welke data, wat werd aangepast, wie keurde het goed, wat kostte het en wat gebeurde er toen het fout ging. Teams die deze vragen niet kunnen beantwoorden, houden AI beperkt tot demo’s. Teams die dat wel kunnen, schalen het.

8) Geldstromen worden opnieuw ingericht met veerkracht als prioriteit, niet kosten of snelheid

Veel finance leaders zien betalingsconnectiviteit nog steeds als infrastructuur. In 2026 wordt die visie afgestraft.

Fragmentatie in handel, sanctierisico’s, complexe corridors en instabiele banken maken geldstromen tot kritische veerkrachtinfrastructuur. Afhankelijk zijn van één bank is een single point of failure. Eén betaalrail is geen strategie.

“Money orchestration” wint eerst als verzekering. Denk aan failover bij API-uitval, herroutering wanneer corridors onder druk staan en gestandaardiseerde rapportage over meerdere aanbieders. Niet omdat het elegant is, maar omdat het kwetsbaarheid vermindert.

9) Treasury experimenteert met nieuwe rails, maar alleen waar frictie hoog is en controle duidelijk

Stablecoins en getokeniseerde deposito’s vervangen in 2026 niet ineens het reguliere corporate bankieren.

Wat wel gebeurt, is dat meer CFO’s gecontroleerde pilots toestaan waar traditionele rails traag, duur of operationeel belastend zijn. Denk aan specifieke corridors, afwikkelmomenten en use cases zoals intragroep liquiditeit en collateral bewegingen.

Dit is de pragmatische vorm van “programmable money”. Gericht op werkkapitaal en betrouwbaarheid, met compliance als uitgangspunt.

10) Gen Z doorbreekt het klassieke finance-leerpad. Zonder herontwerp van rollen schaal je geen AI en behoud je geen talent

In 2026 draait het finance-talentverhaal niet om een abstract “skills gap”. Het wordt een dagelijks operationeel probleem. De volgende generatie managers weigert een loopbaan te besteden aan data opschonen, bonnetjes najagen en copy-paste werk tussen systemen.

Gen Z komt niet naar finance om sneller administratie te doen. Ze verwachten systemen te bouwen en te verbeteren. Excel blijft relevant, maar niet als spreadsheet. Meer als een lichte ontwikkelomgeving gekoppeld aan live data en copilots. Ze willen hypotheses testen en verbeteringen opleveren. Noem het gerust “Finance Scientist”. Minder uitvoerders, meer beheerders van beslissystemen.

De meeste organisaties bereiden hun mensen hier niet op voor. In het mid-market segment geeft slechts 32% aan formele AI-training te ontvangen van de werkgever. Tegelijkertijd worden AI- en automatiseringsvaardigheden, cybersecurity, data governance en data-analyse als het belangrijkst gezien, terwijl klassieke accounting lager op de lijst komt.

CFO’s die talent zien als een HR-probleem lopen vast op automatisering en governance. CFO’s die het leerpad herontwerpen, verankeren leren in het operating model, creëren duidelijke eigenaarschapstrajecten voor systemen en controles, en maken menselijk toezicht een erkende rol in plaats van een extra taak bovenop de maandafsluiting.

Een scherpere manier om 2026 te duiden

Als 2024 en 2025 draaiden om adoptie, draait 2026 om geloofwaardigheid.

Geloofwaardigheid richting besturen, omdat kapitaal duurder is en het geduld kleiner. Geloofwaardigheid richting auditors en toezichthouders, omdat AI zonder controle een risico is. Geloofwaardigheid richting de business, omdat finance snelheid moet mogelijk maken zonder de afdeling van “nee” te worden.

Daarom is het verhaal rond autonomous finance tegelijk nuttig en misleidend. Het is nuttig omdat het wijst op systemen die écht werk doen. Het is misleidend omdat het suggereert dat de belangrijkste keuze technologisch is.

In 2026 is de kernopgave het bouwen van een finance operating system dat presteert onder druk. Snelle beslissingen, veilige delegatie, zichtbaar cash-inzicht, gecontroleerde uitgaven, veerkrachtige geldstromen en controles die standhouden zodra iemand vraagt: “Laat het zien.”

Zie hoe gecontroleerde uitvoering er in de praktijk uitziet:
Als 2026 draait om geloofwaardigheid in plaats van experimenteren, heb je systemen nodig die werk veilig kunnen delegeren en controle aantoonbaar maken. Het AI Office van de CFO laat zien hoe finance teams volledige grip houden terwijl agents repetitief maar kritisch werk overnemen, van uitgaven en inkoop tot reizen en betalingen. Lees meer over Agentic AI van Payhawk.