Group CFO? Zo krijg je controle over uitgaven per entiteit (Incl. tips van collega-CFO’s)
Group CFO? Zo krijg je controle over uitgaven per entiteit (Incl. tips van collega-CFO’s)
In juni 2025 trok Anthropic de aandacht van de hele AI-wereld met een experiment dat meer weg had van een Silicon Valley-sitcom dan van een degelijk finance-casestudy. Het project kreeg de naam Project Vend en gaf Claude Sonnet 3.7, hun toonaangevende language model, de vrije hand om een digitale microstore te runnen. Van prijzen bepalen en kortingen geven tot bestellingen afhandelen en klantvragen oplossen, allemaal zonder menselijke tussenkomst. De uitkomsten? Even fascinerend als zorgwekkend...
Door je aan te melden, ga je akkoord met het ontvangen van e-mails over onze producten en diensten, zoals beschreven in onze privacyverklaring. Afmelden kan altijd.
Claude gaf gul kortingen aan iedereen die erom vroeg, zette producten voor minder dan de kostprijs in de winkel, verzon betaalmethoden en dreef de winkel uiteindelijk de rode cijfers in. De les? Geef je AI-agents volledige autonomie zonder waarborgen, dan krijg je creativiteit, maar geen commercieel inzicht.
Hoewel Project Vend op het eerste gezicht misschien een eigenzinnige PR-stunt lijkt, heeft het serieuze gevolgen voor CFO’s. Zeker voor wie kijkt naar de inzet van finance-AI-agents binnen inkoop.
De finance-afdeling bevindt zich op het kruispunt van controle, kosten en compliance. En nu autonome systemen niet alleen uitgaven voorstellen en goedkeuren, maar ze ook zelfstandig uitvoeren, moeten CFO’s erop kunnen vertrouwen dat die systemen zijn ontworpen voor robuustheid, niet alleen voor automatisering.
Als finance leader weet je maar al te goed dat inkoop niet alleen draait om het juiste product kopen. Het gaat om het managen van een web aan financiële, contractuele en operationele voorwaarden:
Claude, die als zelfstandige agent opereerde in een speelgoedwinkel-omgeving, kon deze vragen niet beantwoorden. Maar een enterprise-grade finance-AI-agent moet dat wél kunnen.
Nu CFO’s steeds vaker experimenteren met autonome inkoop, is Project Vend een scherpe herinnering: automatisering zonder waarborgen is geen efficiëntie, maar een risico.
Finance leaders en leveranciers komen steeds vaker uit bij vier kernprincipes om te zorgen dat finance-AI-agents de finance-agenda ondersteunen in plaats van ondermijnen:
Een finance-AI-agent moet eerdere beslissingen, prijsafspraken, voorkeursleveranciers en contractvoorwaarden onthouden. Claude vergat dat, en gaf bijvoorbeeld herhaaldelijk dezelfde korting, wat leidde tot tegenstrijdige en kostbare resultaten. In finance leidt dat soort fouten tot dubbele facturatie, gemiste kortingen of compliance-gaten.
Procurement agents moeten de economische haalbaarheid toetsen en prijzen valideren vóórdat ze een uitgave goedkeuren. Live pricing-API’s, kostenvalidators en budgetcontext moeten aansluiten op de redeneerlijn van de agent.
Als een transactie buiten budget valt, het beleid schendt of marges aantast, dan moet de AI-agent stoppen, signaleren of escaleren. Deze vangrails zijn niet optioneel. Zoals Project Vend liet zien: agents zonder ingebouwd financieel beoordelingsvermogen blijven transacties uitvoeren, zelfs als dat tot verlies leidt.
Zelfs autonome agents hebben noodstops nodig. Kritieke transacties (boven bepaalde drempels, bij onduidelijke data of buiten het beleid) moeten een samenvatting geven voor menselijke controle. Claude vroeg zich nooit af: "Is dit wel logisch?" Maar een finance-AI-agent moet dat wél doen.
Een chatinterface kan slim aanvoelen, maar het systeem van record moet centraal blijven staan. Zodra een gebruiker een offerte uploadt of een formulier invult, moeten die inputs de backend (ERP of spend management systeem) bijwerken. Als de agent denkt iets anders te weten dan wat in het grootboek staat, is dat een recept voor fouten.
Bij Payhawk is onze nieuwe Procurement Agent een concreet voorbeeld van deze principes in de praktijk. De agent werkt via een gestructureerde workflow die is ontworpen om wrijving te verlagen en controle te vergroten.
De agent functioneert binnen duidelijke grenzen, met focus op financiële en operationele integriteit. De werking richt zich op realtime validatie van de inkoopcontext, waaronder:
En belangrijker nog: de agent werkt nooit alleen. Wanneer limieten of regels worden overschreden, wordt elke actie vastgelegd, traceerbaar gemaakt en onderworpen aan menselijke controle.
Onze architectuur is bovendien future-proof. De agent ondersteunt verschillende betaalroutes zoals kaart, factuur of bankoverschrijving en begeleidt gebruikers stap voor stap richting compliant afhandeling.
Ons systeem zorgt ervoor dat AI-agents enterprise-controles versterken in plaats van omzeilen. Elke beslissing is gebaseerd op back-enddata en sluit aan bij bestaande goedkeuringsflows.
Voor CFO’s is dit geen automatisering om de automatisering. Het is een model voor veilige, schaalbare autonomie waarin AI het oordeel aanvult, zonder de verantwoordelijkheid los te laten.
Inzicht in waar procurement agents staan in hun ontwikkeling helpt finance leaders bepalen wanneer en hoe ze kunnen instappen. Aan de hand van de bekende adoptiecurve (invention, innovation, early adoption en adaptation) zien we dat autonome procurement agents nu in de fase van early adoption zitten — klaar om ingezet te worden.
Waarom is dit belangrijk voor CFO’s? Omdat elke stap op de volwassenheidsladder meer operationele hefboomwerking biedt, maar ook meer risico. Het verschil tussen een succesvolle pilot en een mislukking op schaal? Governance.
Finance leaders die economische haalbaarheid, realtime uitzonderingsverwerking en audit-traceerbaarheid standaard inbouwen, boeken sneller resultaat én doen dat met meer zekerheid.
De winkel van Project Vend maakte klanten blij, maar draaide verlies. Het gaf sneller korting dan het kosten kon dekken. De les: Winst-en-verlies-denken moet je expliciet inbouwen, niet veronderstellen.
Elke finance-bot die betalingen goedkeurt, prijzen bepaalt of budgetten balanceert, moet expliciete marges toetsen en realtime P&L monitoren.
Foutieve prijsregels in een microstore herstel je snel. Binnen een beursgenoteerd bedrijf leiden ze tot materiële fouten. Daarom moeten regels zoals drempelbedragen en sign-off flows bestaan als machine-leesbare beleidsobjecten, net zo controleerbaar als code.
Project Vend haalde live prijzen binnen van leverancierswebsites. Dat is snel, maar gevoelig voor neptarieven. Finance-agents moeten elke query verpakken in een betrouwbaarheidsschild (denk aan gesigneerde marktdatabronnen of reconciliatiebots) voordat live data impact mag hebben op werkkapitaal, valuta of liquiditeit.
Ondanks feedback bleef de agent in Project Vend dezelfde fouten maken.
De les? Behandel finance-agents als stateless systemen die op vaste momenten hertraind worden, met duidelijke rollback-protocollen. Begin in laagrisico-omgevingen en verhoog de autonomie pas als de performance stabiel is.
Gereguleerde finance vereist bewijs voor elke boeking, waardewijziging of goedkeuring. Een gestructureerd logboek met inputs, toolcalls en outputs moet onveranderlijk worden opgeslagen en beveiligd met role-based access. Zo maak je van agent-gedrag een controleerbare asset.
Project Vend was goed in bestellingen verwerken, maar faalde in margemanagement. Kijk dus op dezelfde manier naar finance-taken:
Begin met besluitondersteuning. Ga pas over op autonome acties als vangrails, audittrail en winsttoetsen aantoonbaar werken.
Project Vend zal herinnerd worden als een mijlpaal in agentic AI. Maar het is ook een waarschuwing: vaardigheid is nog geen verantwoordelijkheid. En voor CFO’s ligt de lat hoger.
Autonome inkoop kan echte besparingen en efficiëntie opleveren, maar alleen als die gestuurd wordt door financiële logica, niet door vlotte taaloutput.
De toekomst is agentic, maar alleen als agents gebouwd zijn op vertrouwen. Meer weten over onze visie op veilige, schaalbare autonomie met finance-AI? Lees ons artikel
Georgi Ivanov is een voormalig CFO die nu marketing- en communicatiestrateeg is. Hij leidt de merkstrategie en AI-thought leadership bij Payhawk, waar hij zijn financiële kennis combineert met een vooruitstrevende manier van vertellen.
Door je aan te melden, ga je akkoord met het ontvangen van e-mails over onze producten en diensten, zoals beschreven in onze privacyverklaring. Afmelden kan altijd.
